نقدى بر بلاغت سنتى

author

  • مرتضى جعفرى استادیار گروه زبان و ادبیات فارسى، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامى، شیراز، ایران.
Abstract:

بلاغت در معناى علمى که به زیبایى‏شناسى ادبیات مى‏پردازد ازجمله علوم مهم و تأثیرگذارى است که متأسفانه به ویژه در زبان فارسى چندان مورد توجه و بررسى‏هاى عالمانه قرار نگرفته است. علم بلاغت در طول تاریخ هزارساله ادبیات فارسى از نواقص و آفت‏هاى زیادى آسیب دیده است که از جمله مهم‏ترین‏هاى آن مى‏توان به فقدان نظریه‏پردازى‏هاى علمى، عربى‏زدگى، اختلاف در نامگذارى‏ها، تعاریف کلى و مبهم، پرداختن به موضوعات غیر مربوط و نپرداختن به موضوعات جدید هم‏چون مباحث مربوط به محور عمودى در آثار ادبى، کهنگى و عدم کارایى‏ساختار سنتى آن اشاره کرد. در این مقاله که به شیوه توصیفى و تحلیلى نگاشته شده و روش گردآورى اطلاعات آن به صورت کتابخانه‏اى و جستجوى اینترنتى بوده، سعى شده است ضمن برشمردن و دسته بندى و تحلیل این نواقص و آفت‏ها، به بایدها و نبایدهایى که مى‏تواند سطح کیفى این علم مهم را ارتقا دهد، اشاره شود و درپایان نیز با بررسى دقیق موضوعات مختلف علم بیان همچون تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه نظریات خود را در باب برخى تعاریف و برداشت‏هاى غلط و سنتى رایج در این علم ارائه کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأملى در «نقدى بر قرآن و پلورالیزم»

 پاسخهاى نویسنده کتاب »قرآن و پلورالیزم«، بر نقدهاى این کتاب است. مقوله پلورالیزم یا تکثرگرایى دینى که در چند دهه اخیر در غرب و ایران مطرح شده و برخى روشنفکران مسلمان در صدد اثبات آن بوده‌اند در کتاب »قرآن و پلورالیزم« اثر آقاى محمد حسن قدردان قراملکى مورد نقد قرار گرفته بود. در مقاله‌اى که در شماره‌هاى 32 و 33 این فصلنامه درج شده بود، مستندات قرآنى ابطال پلورالیزم که از سوى نویسنده بدانها استد...

full text

نقدى بر کتاب جهان پسا- امریکایی

کتاب جهان پسا-آمریکایی نوشته فرید زکریا به مختصات تحولات در عرصه جهانی عمدتا در حوزه های سیاسی، اقتصادی می پردازد. نویسنده ظهور قدرت های اقتصادی چین، هند و برزیل را جزو تغییرات مهم در ساختار نظام بین الملل می داند که عرصه را برای آمریکا تنگ تر کرده اند. این قدرت ها با استفاده از منابع داخلی در تعامل با محیط بیرونی ضمن کسب قدرت اقتصادی به امتیاز خواهی های سیاسی روی آورده اند و قصد چشم پوشی از سه...

full text

بلاغت انواع ادبی با تکیه بر بلاغت نوع رباطی

بلاغت سنتی، زیبایی شناسی آثار ادبی را تنها در سه حوزه‌ی علم بدیع، بیان و معانی بررسی می‌کند. این دیدگاه سنتی، ارزش زیبایی شناختی هر سروده یا نوشته ادبی را تنها آراسته بودن آن به آرایه‌ها و هنرهایی می‌داند که در سه قلمرو بدیع، بیان و معانی از آن‌ها سخن می‌رود. اما بلاغت جدید، معیار زیبایی اثر ادبی را علاوه بر این سه علم، در شاخص‌ها و مؤلفه‌های دیگری جست‌وجو می‌کند که موجب تمامیت و کلیت اثر و شال...

full text

نقدى سندشناسانه بر احادیث مجمع البیان

 سخن از درآمیختگى سخن غیر معصوم با معصوم در تفسیر مجمع البیان است. نگارنده دو حقیقت تلخ درباره تفسیر ثمین مجمع البیان را که عبارتند: از بى‌دقتى نسخه نگاران منابع روایى و حدیثى تفسیر مجمع البیان در نقل شخصیت‌هاى واقع در سند روایات و نقل اقوال که سبب بى‌راهه روى علامه طبرسى )ره( در نقل سخن غیر معصوم به عنوان روایت شده است و نیز عدم مطابقت نسخه‌هاى موجود از تفسیر مجمع البیان با آنچه مؤلف نگاشته اس...

full text

نقدى بر اشعار تعلیمى احمد گلچین‏معانى

احمد گلچین‏معانى، اشعار تعلیمى خود را به شکل‏هاى گوناگون بیان کرده است. گاهى در قالب‏هاى شعرى مختلف به طور مستقل، گاهى با تک‏بیت‏هایى در لابه‏لاى دیگر اشعارش و گاهى نیز به شیوه حکایت و تمثیل و در بعضى از موارد نیز به صورت غیرمستقیم و طنزآمیز به بیان نکته‏هاى اخلاقى، عرفانى و مذهبى پرداخته است. در این جستار کوشش مى‏شود، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچین‏معانى، اصلى‏ترین گونه‏ها، ویژگى‏ها و مضمون‏هاى ...

full text

نقدی بر بلاغت سنتی

بلاغت در معنای علمی که به زیبایی‏شناسی ادبیات می‏پردازد ازجمله علوم مهم و تأثیرگذاری است که متأسفانه به ویژه در زبان فارسی چندان مورد توجه و بررسی‏های عالمانه قرار نگرفته است. علم بلاغت در طول تاریخ هزارساله ادبیات فارسی از نواقص و آفت‏های زیادی آسیب دیده است که از جمله مهم‏ترین‏های آن می‏توان به فقدان نظریه‏پردازی‏های علمی، عربی‏زدگی، اختلاف در نامگذاری‏ها، تعاریف کلی و مبهم، پرداختن به موضوعا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 16

pages  11- 42

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023